Daha kaç yıl sürecek?

CHP İzmir Milletvekili ve Cumhuriyet gazetesi yazarı Mustafa Balbay ile CHP Zonguldak Milletvekili Prof. Dr. Mehmet Haberal’ın tahliyeleri, davaya bakan mahkemenin üye hâkimlerinin “tüm sanıkların savunmasının alınmadığı gerekçesi” dikkate alındığında 3 yıla kadar uzayabilir. İki yıldır süren 117 sanıklı davada bugüne kadar 31 sanığın savunması alınabildi.

Ergenekon davalarına bakan İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi heyeti milletvekili seçilen Mustafa Balbay ve Mehmet Haberal’ı, Başkan Köksal Şengün’e karşın, üye hâkimler Hasan Hüseyin Özese ve Sedat Sami Haşıloğlu’nun ret oylarıyla tahliye etmedi. Hâkimler Özese ve Haşıloğlu’nun, Balbay ve Haberal’ın tahliye taleplerinin reddi konusunda “bir kısım sanıkların halen savunmalarının alınmamış olmasını” gerekçeler arasında yer vermesi, hukukçular tarafından eleştiriliyor.

İkinci Ergenekon ve Balyoz davalarında çok sayıda sanığın savunmanlığını yapan Avukat Hüseyin Ersöz, “Temmuz 2009 tarihinden itibaren öncelikli olarak tutuklu sanıkların önsavunma ve sorgu işlemlerinin yapılmasına başlanmıştır. Ancak aradan geçen 2 senelik süre zarfında sadece 31 kişinin sorgu işlemlerinin yapılmış olduğu görülmektedir” dedi. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) kararlarına atıfta bulunan Avukat Ersöz şu konuların altını çizdi: “Uzun süreli tutuklama kararlarının verildiği durumlarda ‘dosya kapsamının, muhteviyatının karışık ve karmaşık olması’ göz önüne alınmakla birlikte bunun tutukluluk durumlarının incelenmesi hallerinde belirleyici bir kriter olarak kabul edilemeyeceğini kararlarında belirtmektedir. Dosya kapsamında 117 sanık olduğu göz önüne alındığında diğer sanıkların sorgu işlemlerinin üç yıl kadar daha süreceği anlaşılmaktadır. Bunun tutukluluk açısından makul bir süre olmadığı, aksine Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin 5. maddesi kapsamında ciddi bir hak ihlali anlamı taşıdığı söylenebilir.”

Özese ve Haşıloğlu’nun Balbay ve Haberal’ın tutukluluk hallerinin devamına ilişkin kararlarına dair, “Dosya kapsamı, sanıklara isnat olunan suçlamalar, dosyadaki belgeler ve raporlar, atılı suçların işlendiği hususunda kuvvetli şüphe sebeplerinin varlığının devam etmesi ve bu suçların CMK 100/3. maddesinde sayılan suçlardan olması ve bir kısım sanıkların halen savunmalarının alınmamış olması” şeklindeki gerekçelere dikkat çeken Ersöz şöyle devam etti: “Hukuki ve fiili nedenleri gösterilmeksizin kişilerin özgürlüklerinin kısıtlanması söz konusu olamaz. Öyle ki savunması tamamlanmış sorgu işlemlerinde bütün sorulara açıklıkla cevap vermiş kişilerin, tutuklu bulunmayan sanıkların ön savunmalarının alınmamış olması gerekçe gösterilerek tutukluluk hallerinin uzatılması mümkün değildir. Zira savunmaları alınacak olan kişiler zaten tutuksuzdur. Bu, kanundaki anlamıyla üzerlerinde kuvvetli suç şüphesinin bulunmadığını göstermektedir. Tutuklu olan kişilerin ise fiili durumlarının bu kişilerin durumlarından etkilendiğini söylemek hakkaniyet ile bağdaşacak bir durum arz etmemektedir.” İkinci

Dava 8 Ağustos’a ertelenmişti.