PAŞA'YA BİZ SAHİP ÇIKTIK

İstanbul ve Maltepe’ye önemli hizmetleri dokunan Süreyya Paşa, ölümünün 61’inci yıldönümünde Maltepe Belediyesi tarafından, çeşitli etkinliklerle anıldı. Mezarı başında dualar edilip, mevlit okutuldu. Ünlü tarihçi İlber Ortaylı’nın da, katıldığı ve Süreyya Paşa’nın hayatının anlatıldığı belgeselin gösterildiği programda konuşan Maltepe Belediye Başkanı Ali Kılıç, “Kentimize, ilçemize sahip çıkarak değerlerimizi, bizi biz yapanları gelecek nesillere aktaracağız. Süreyya Paşamız için yaptığı bu etkinlikleri geleneksel hale getireceğiz” dedi.

Serginin gezilmesi sonrası, Süreyya Paşa’yı anlatan “Paşa Baba ve Torunlar” adlı belgeselin gösterimi ilk kez gerçekleştirilirken, Başkan Ali Kılıç da bir konuşma yaptı. Kılıç konuşmasında Süreyya Paşa’yı saygıyla yad ederek, şunları söyledi: “Paşanın Maltepe’ye katkılarını saymakla bitiremeyiz. Belgeselinde bir gazete haberinde ‘Bu memleketten aldığımı yine bu memlekete vermekle onur duyuyorum’ demiş. O büyük şahsiyet bunları düşünürken, biz neler yaptık, onun bıraktığı eserleri talan ettik, ona sahip çıkamadık" dedi.

Kılıç konuşmasının devamında Süreyya Paşa'nın kabrinin kısa bir zaman öncesine kadar viraneyi andırdığını dile getirerek, "Derhal talimat vererek kabrini yenilettik. Geçen sene ilk kez anma programı düzenledik ve adına mevlit okuttuk. Cumhuriyet’e sahip çıkmadığımız gibi hatıralarımıza, geçmişimize de sahip çıkmıyoruz. Düşünün ki ilçemize o kadar hizmeti dokunmuş Paşamız için bir anma töreni bile yapılmamış. Buna da derhal el attık ve bu yıl ikincisini düzenlemediğimiz anma programını gerçekleştirdik. Bizim yaptıklarımız, onun yaptıklarının yanında sahilde bir kum tanesi" ifadelerini kullandı. 

Ünlü tarihçi İlber Ortaylı da, Süreyya Paşa’yla ilgili bir söyleşi gerçekleştirdi. OSüreyya Paşa'nın, turizm, sağlık ve sanat alanında çalışmalar gerçekleştiren öncü bir isim olduğunu belirterek, "Daha sonra da, sinema olarak kullanılacak Süreyya Operası’nı kuruyor ki; bu opera o zaman İstanbul için bir ilkti. Tarihimizde bir şeyleri kuranlar, yapanlar ya da herhangi bir mesleği geliştirenler hep bu asker kökenliler.  Bu Türkiye’de bir tesadüf değil. Bu askerlikten gelen paşalar da ilk iş olarak ailelerine, çiftlik ya da köşk alıyorlar. Süreyya Paşa da 1874 doğumlu, yoksul bir aileden gelmiyor, babası o dönemin Genelkurmay Başkanı Rıza Paşa. İşte bütün bu isimler sizlere, bu tarihe, bu hatıralara sahip çıkmayı öğretebilmeli” bikgisini verdi.

Süreyya Paşa için, Maltepe Merkez Camisi’nde de bir mevlit verildi ve mevlit şekeri dağıtıldı ve Başıbüyük’te bulunan mezarı başında da tören düzenlendi. Buradaki anma programına, Paşa’nın torunlarından Atıf Aksel ve torununun çocuklarından Bige Aksel, Darüşşafaka Cemiyeti üyeleri, Başıbüyük Spor Kulübü sporcuları ile çok sayıda vatandaş katıldı. Okunan duaların ardından konuşan Belediye Başkanı Ali Kılıç, Süreyya Paşa’nın yaptıklarını, gelecek nesillere aktaracaklarını söyledi. Kabir ziyareti sonrası gelenlere, mevlit şekeri ve lokma dağıtıldı.

Süreyya İlmen ya da Süreyya Paşa (1874- 6 Şubat 1955), asker, siyasetçi ve iş adamıdır. Harp Akademisi'ni bitirdikten sonra kurmay subay olarak uzun süre Genelkurmay'da çalıştı. Genç yaşta general oldu. 2. Meşrutiyet'in ilanından sonra askerlik konusunda yayınlar yaptı. Orduda havacılığa yer verilmesinde emeği geçti. Tümen komutanı iken askerlikten ayrılarak; İstanbul 'da bir dokuma fabrikası, sinema ve opera binası kurarak işletmeciliğini yaptı. Çeşitli sportif ve hayır içeren projelere imza attı. 1927 'de İstanbul 'dan milletvekili seçildi. 1930 yılında aktif siyasi yaşamını noktaladı. Kendi adıyla bilinen İstanbul, Maltepe'de SSK Süreyyapaşa hastanesini kurdu. 6 Şubat 1955 tarihinde vefat etti. UFUK ÇOBAN