Büyük Önder, Büyük Asker, Büyük Devlet Adamı, dünyanın yüz senede bir çıkardığı dahilerden biri olan daima sevgiyle andığımız Atamızı , onun harpten yeni çıkmış, imkanları dar bir Türkiye’de ÇEVRE VE İNSAN ile ilgili projelerinden; Toplu Ulaşım, Sanayileşme, Kent Kimliği konularını, bunları bir bir hayata geçirişini geçen hafta anlatmış, Atatürk bir askerdi ama devlet adamı değildi, ekonomi bilmezdi diyenlerin kulaklarını çınlatmıştık.
Bu hafta da onun ÇEVRE VE İNSAN adına hayata geçirdiği, Ormanların Korunması, Ağaçlandırma, Tarım Toprakları ve Köylü, Yerli Malı Üretimi ve Tüketimi, Bilim ve Eğitim, ve Doğa Sevgisi, Paylaşımcılık ve Kalkınma konularındaki çalışmalarından söz edeceğiz.

Ormanların Korunması ve Ağaçlandırma

Atatürk, ormanların eko sistemiyle birlikte korunması gerekliliğine karşı çok titiz davranmıştı.
Ormanları 1924 Anayasasıyla kamusal alanlar olarak koruma altına almıştı. Çünkü ormanlar gelecek kuşakların oksijeni demekti. Ulu önder, ormanların güvencesinin devlet olduğunu belirliyordu. Baş şehir yaptığı ağaçsız Ankara’da Çankaya yolundaki tek ağacın kesilmesine çok üzülen Atatürk, Gazi Orman Çiftliğinin oluşturulmasını sağlamış, yeşil bir Ankara özlemini sık sık dile getirmiştir. Atatürk Ormanını kurdu. Ormanları hep korudu. Hepimizin bildiği Yalova’da bir ağaç kesilmesin diye köşkü kaydırtmıştı. Onun devrinde ağaç katliamları gibi bir konu hiç olmadı.

Tarım Toprakları ve Köylü

“Köylü bu ülkenin efendisidir” diyen Atatürk, bu üretken kesimlerin desteklenmesi amacında tarımı çeşitlendirmiş, şeker pancarı gibi ürünler yetiştirip şeker fabrikaları kurdurmuş, tarım kooperatifleri, Karadeniz’de fındık yetiştiricilerine Fiskobirlik, Ege’de zeytin yetiştiricilerine Tariş, Çukurova’da pamuk yetiştiricilerine Çukobirlik kurdurarak köylüyü örgütlemiş, ve bu birlikleri kendilerine yönettirmiştir. Köylünün üretiminde kooperatiflere parasal destek sağlamak için Ziraat Bankasını kurdurmuştu.

Yerli Malı Üretimi ve Tüketimi

Yerli sanayi üretiminin parasal desteği için Ankara’da Sümerbank kuruldu. Birçok fabrikalar oluşturuldu. Uşak, Alpulu, Eskişehir ve Turhal’da şeker, Sümerbanklarla bez, Beykoz’da kundura, Sivas’ta vagon fabrikaları kuruldu. Yerli malı kullanılması için destekler verildi. Okullarda genç nesillere yerli malını belleten benim bile etkinliklerini unutamadığım “Yerli Mallar Haftaları” kutlatmıştı.

Bilim ve Eğitim

Atatürk “En hakiki mürşit ilimdir.” Sözü ile bilimi ne kadar önemsediğini belirtmekteydi. Eğitim denemesini köylerde başlatarak daha ilerde köy enstitüleri için temel çalışma yaptı. Köy Enstitülerinde okuyan köy çocukları kendi ihtiyaçlarını kendi karşılayan üretici öğretmenler olarak yetiştirilip yine köy çocuklarının okumaları sağlandı. Atatürk artık Başöğretmendi.

Paylaşım ve kalkınma

Atatürk, köy kooperatiflerinden başlayarak, bu olgunun doğru yürütülmesi için gereken paylaşımcı temeli örmüş oldu. Bu örgütlenme şekli, ülke kalkınması için son derece önemliydi. Atatürk’ün plan ve projelerinin hepsi, ülkemizde yaşanabilirliliğin sürdürülebilirliği içindi. Bunlar onun gelecek kuşaklara devretmek istediği miraslardı. Hiçbir temel yarım kalmadı. Her çalışmadan ürünler alındı. Millete sunuldu. O devlet adamı değildi, ekonomi bilmezdi diyenlere sunulur. Atatürk’ü sevmek onun düşünce yapısındaki temel ilkelerine ve yönlendirmelerine sahip çıkmakla olabilir. Onu dünya durdukça minnetle anacağız.
Şu günlerde ona o kadar ihtiyacımız var ki. Sağlıklı kalmanız dileklerimle.