BÜYÜKÇEKMECE BARAJININ MEVCUT DURUMU VE GÜVENLİĞİ
Sevgili Haberdar okurlarımız. Bu yazı dizisine 15 Nisan Salı günü başladım. Birkaç hafta da devam edeceğim. Araştırmayı seven bir kişiyim. Yıllar önce Belediye Başkanımıza da söylemiştim. 1999 Depreminden sonra aklımdan hiç çıkmayan bir şey okumuştum. Yerini unuttum. Olay şöyle yurt dışında bir yerde gece deprem oluyor. Elektrikler kesiliyor, kapılardan fırlayan insanlar yola çıkıyor diğer insanların koştuğu yöne doğru koşuyorlar. Meğer o kentte bir baraj varmış. Baraj deprem etkisiyle yıkılmış ve ölenlerin büyük bir çoğunluğu yıkıntılardan değil boğularak ölmüşler.
Büyükçekmece’de de baraj var bir kere kapakların açılmasıyla Kültür Park su altında kalmıştı. Geçtiğimiz yıllarda rahmetli Deprem Dede’den (Ahmet Mete Işıkara) aldığım eğitimlerdeki bilgi birikimim ve Çok sevdiğim, saydığım Prof. Dr. Lütfü Baş’tan edindiğim bilgilerle “Depreme Hazırlık ve İlk Yardım” adıyla bir kitap yapmış ve yaz boyu sahilde Büyükçekmece halkına her zamanki gibi ücretsiz dağıtmıştım. O zaman söylemiştim. Yine söylüyorum bunlar tek başına çabalamayla olmuyor. Hangimiz biliyoruz, gece bir deprem olursa hangi mahalle nerede toplanacak.
Büyük bir şansı var Büyükçekmece’nin, Belediye Başkanımızın da gayretleri ile İlçemizde yapılanan TÜYAP. Orada yaşamı devam ettirmek için gerekli her şey var. Mutfak var, tuvalet var, ısıtma var. Ama önce bir yerlerde toplanıp sonra tüyap’a yollanmalıyız. Şimdi gelelim, Büyükçekmece Barajı için yaptığım araştırmalardan elde ettiğim bilgileri sunmaya. Araştırmalarımda bu yazı başlığında Doç. Dr. Hayrullah Ağaçcıoğlu ve Öğr. Gör. Dr. Ali Coşar’ın bir çalışması geçti elime. Faydalı olur düşüncesiyle siz okurlarımla bir iki hafta paylaşacağım.1988 yılında işletmeye açılmış olan Büyükçekmece Barajı İstanbul’un Rumeli yakasında, İstanbul’un 36 Km. batısında bulunan Büyükçekmece Lagün (denize bağlantılı) gölü üzerinde yer almaktadır.
Baraj işletmeye açıldıktan bu güne kadar işletme ile ilgili birçok sorun yaşamış olmasına rağmen tehlike yaratacak etkili taşkınlar baraj boş iken meydana geldiğinden, baraj tesislerini tehlikeye sokan büyük bir risk yaşanmamıştır. Bu araştırmada, önce barajlar ve baraj elemanları ve emniyet yapılarından bahsedilmiş, daha sonra Büyükçekmece Barajının mevcut durumu ve sorunları ortaya konularak, karşı karşıya olunan risklerden bahsedilmiştir. Önce barajlar niçin yapılır, baraj elemanları ve tipleri nelerdir, savak yapılarının tipleri nelerdir, tercih nedenleri ve fonksiyonları nelerdir. Sorularını kısaca cevaplayalım.
BARAJ YAPMA AMAÇLARI: Endüstriyel su temini, Sulama suyu temini, İçme suyu temini, Hidrolik enerji üretimi temini, Taşkın kontrolü, Mesire yeri sağlanması, Canlı hayatının korunması (su kalitesi, miktarı, besin), Sediment (biriktirme barajı) kontrolü, Akarsu ulaşımı (nevigasyon), Akarsu rejiminin düzenlenmesi ve atıkların biriktirilmesi için yapılırlar. Baraj elemanları ve tipleri konusunu haftaya yine kısaca işleyeceğiz. Baraj ile kucak kucağa yaşadığımız bu kentte baraj konusunda bilgilenmeyi faydalı buluyorum. Sağlıklı kalmanız dileklerimle.